Kronika 3
W latach 1943-1945
Strona 1
Wstęp Batalion Broni Wspierających powstał po rozwiązaniu 1. Pułku Rozpoznawczego. Ostateczna decyzja rozformowania Pułku zapadła mimo odwlekania sprawy przez dość długi okres czasu. Nie pomogły zabiegi różnych osób mniej [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 1 listopad 1943
Strona 2
Więcej niż połowa odeszła do różnych oddziałów dla zasilenia tychże i podrównania stanów etatowych na którą to chorobę cierpi cała nasza armia na obczyźnie. Odeszli równie dobrzy ludzie jak ci [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 1 listopad 1943
Strona 3
Organizacja Batalionu Broni Wspierających Po rozwiązaniu Pułku Rozpoznawczego nie wiedziano co zrobić z tego oddziału, bo trudno było zlikwidować go zupełnie. Z drugiej strony była konieczność etatowa utworzenia dalszych oddziałów. [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 1 listopad 1943
Strona 4
3. Szwadron ciężkich karabinów maszynowych- Vickers 303. Jeśli chodzi o szwadron p. lot, to nigdy nie został zorganizowany i na oczy broni nie widział. Zmarnował parę miesięcy na oglądaniu obrazków, [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 01 listopada 1943 do 05 kwietnia 1944
Strona 5
Szwadron CKM Skład szwadronu. Dowództwo i poczet, + 3 plutony. Każdy pluton dzielił się na dwie drużyny, w plutonie 4 CKM- 8 camirów. Poczet składał się z [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 01 listopada 1943 do 05 kwietnia 1944
Strona 6
Załączona lista szwadronu daje dokładny obraz. Niektóre nazwiska w ciągu służby wypadły z tej listy, gros pozostała. Obsada oficerska w szwadronie CKM. Por. Duda Kazimierz dowódca szwadronu. por. Błajda [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 01 listopada 1943 do 05 kwietnia 1944
Strona 7
Charakterystyka szwadronu CKM Szwadron CKM jak wyżej wspomniano został stworzony z 3 go szwadronu rozp., nie dlatego, że może najbardziej odpowiadał tego rodzaju broni, lub że był najsłabszy, ale [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 1941
Strona 8
Jak zobaczymy dalej szwadron trzeci na tem bardzo dobrze wyszedł. Tak się jakoś dziwnie składało, że szwadron trzeci jeszcze za rtm. Zawiszy w Perth nie był specjalnie lubiany przez pozostałe [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - Pod koniec 1941 roku aż do kwietnia 1942
Strona 9
To może było przyczyną tej pasji na trzeci szwadron. Że tak w szwadronie było to zasługa nie dowódców, których w ciągu istnienia szwadronu było trzech lecz wszystkich starszych, którzy przestrzegali [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - Pierwsza połowa 1942
Strona 10
Otóż rtm. Zawisza miał swoich młodszych oficerów, którzy chodzili za nim jak cień i tropili wszelkie niedociągnięcia. Kiedyś nakazany wieczorem ront na mieście w celu sprawdzenia umundurowania: kołnierzy rozpiętych, spodni [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - Pierwsza połowa 1942
Strona 11
W ciągu istnienia trzech letniego wiele się zmieniło. Zdawało się, że z ludzi, którzy zatracili wszelkie cechy moralności i równowagi nic już nie będzie. Niektórzy z przełożonych byli przekonani, że [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 01 października 1940 do 01 listopada 1943
Strona 12
I. Okres szkolenia w szwadronie Jeszcze przed opuszczeniem Dalkhert szwadron dostał pełny stan sprzętu tzn. 25 carrierów- Forda, Fordsona i 6 motocykli. Od początku widać było pracę rzetelną. CKM.'y dostał [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 1 listopada do 17 listopada 1943
Strona 13
Do nich należał plut Żuchowski Stanisław (w styczniu 1944 awansowany na wachmistrza) plut Janiak, plut Wójcik i inni. Praca z taką kadrą nie była ciężka, bo ci zabrali się sprawnie [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 1 listopada 1943 do 5 kwietnia 1944
Strona 14
W pierwszych tygodniach szwadron odbył kilka jazd szkolno-doskonalących, dla zgrania kolumny, przypomnienia dyscypliny marszu i wdrożenia kierowców na nowym sprzęcie. Równolegle prowadzono naukę o broni. Oddział nasz przybył do [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 18 listopada 1943
Strona 15
Z obozu czysto wojskowego w Dalkeith szwadron przyjechał na kwatery prawie prywatne, zakwaterowany bowiem został w dwóch Church Halls po polsku mówiąc w kościelnych salach. W jednej przy Leithen Road [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - Koniec listopada 1943
Strona 16
Stan zdrowia poprawił się znacznie. Znalazły się na miejscu również i rozrywki dla wojska. Kino czynne prawie codziennie, uczęszczane przez naszych generalnie, choć siedzenia nie bardzo wygodne. Poza tem w [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 18 listopada 1943 do 5 kwietnia 1944
Strona 17
II. Okres szkolenia. W pierwszym okresie t.zn. w miesiącu listopadzie szkolenie było niezbyt intensywne ze względu na krótki pobyt i wiele ubocznych zajęć jakie szwadrony dostawały bądź to z dowództwa [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - Listopad 1943
Strona 18
Nasze Dowództwo dało programy z kalkulacją czasu, a szwadrony co tydzień przedstawiały programy zajęć z dokładnym uwzględnieniem czasu na poszczególne przedmioty. Załączony program z kalkulacją czasu obrazuje nam pracę w [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - W dniu 18 listopada od XII 1943
Strona 19
W programie na styczeń podwyższono ilości godzin na wyszkolenie bojowe. Marsze szwadron odbywał raz na tydzień, 2-godzinny, około 7 mil, z musztrą, gimnastyką poranną codziennie, chyba że wyjazd wczesny na [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - Styczeń 1944
Strona 20
Wszystko to oczywiście nużyło w sposób niesłychany szeregowych, w dodatku, że reorganizacje były dość częste a przenoszenie szeregowych jeszcze częstsze. Mimo wszystko dobrze ułożony program zajęć dawał wiele dobrego w [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - Styczeń 1944
Strona 21
Często dobrze ułożony plan zajęć brał w łeb na skutek dorywczych zarządzeń jak parada, przegląd przez władzę, pokazy, pogrzeby na które zwykle nasz oddział wystawiał eskorty pogrzebowe i cała masa [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - Koniec stycznia 1944
Strona 22
W styczniu dostaliśmy własne CKM. z pewnym wyposażeniem i częściami zamiennymi, dostaliśmy także PIATY- tj. wyrzutnie bomb p. czołgowych po jednej na pluton. Karabiny pożyczone z piechoty zdaliśmy do [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - Pod koniec stycznia do lutego 1944
Strona 23
Wyszkolenie strzeleckie posiadało w szwadronie jedną lukę: mianowicie szwadron nie posiadał przyrządów celowniczych specjalnych. Będąc w oddziale brytyjskim niektórzy z naszych ludzi i oficerów zapoznali się z tymi przyrządami, [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - Pod koniec stycznia do lutego 1944
Strona 24
Ważny dzień w życiu naszego oddziału. Dnia 13 marca wizytował polskie oddziały gen. Montgomery, naczelny wódz wojsk północnej Afryki, dowódca 8 armii i zwycięzca armii gen. Romml'a. Przed południem w [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 13 marca 1944 r.
Strona 25
Oficerowie weszli do środka ugrupowania batalionów i dopiero wtedy generał zaczął chodzić między szeregami. Rozmawiał z żołnierzami, pytał o wszystko. W szwadronie rozmawiał z tymi z którymi walczył w Afryce, [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 13 marca 1944
Strona 26
Przemówienie gen. Montgomerego załączam w dokładnym brzmieniu. Wrażenie jakie wywarł na wszystkich gen. Montgomery było olbrzymie. Chociaż nie bardzo "bojowo" wygląda, nie miał na sobie żadnego "służbowego" munduru z pistoletem [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 13 marca 1944
Strona 27
Nowa reorgnizacja. Jak wyżej wspomniano Batalion Broni Wspierających został utworzony z b. pułku rozpoznawczego dnia 1. XI.1943 i dnia 18.XI. 43 z mp. Dalkeith przeniesiony do Immerliethau, Peebles Shire. Z [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 1 listopada 1943 do 05 kwietnia 1944
Strona 28
Głosy sceptyków były jednak silniejsze i stale twierdzono, że zostaniemy rozwiązani. Wnioskując logicznie reorganizacja musiała nastąpić, bo mijały miesiące a szwadron p.Lot. nie dostawał broni i nie było nadziei, że [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 1 listopada 1943 do 5 kwietnia 1944
Strona 29
Dnia 5 kwietnia 1944 wyszedł ostatni rozkaz Baonu Br. Wsp. W następnym dniu wyszedł rozkaz pierwszy Sam. Szw. CKM. (patrz załączony rozkaz). W myśl etatów angielskich (tym razem reorganizacja przyszła [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 6 kwietnia 1944
Strona 30
Wytłumaczenie poszło z powołaniem się na rozkazy i etaty i od tego czasu ucichło. Rozkazem ustnym a potem powtórzonym na piśmie dcy. Dywizji Szwadronu CKM. został przydzielony "tymczasowo" do dyspozycji [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - Kwiecień 1944
Strona 31
Załączone rozkazy ilustrują organizację Szwadronu CKM. I. Obsada Szwadronu CKM. Jest to obsada po mobilizacji szwadronu na krótki czas przed wyjściem do obozów koncentracji, przed załadowaniem Szwadron posiada [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 06 kwietnia do początku czerwca 1944
Strona 32
Jeśli chodzi o skład osobowy ludzi Szwadronu CKM. to śmiało można powiedzieć, że pod względem jakości, doboru i wyszkolenia jest to najlepszy zespół ludzi w całej Dywizji. Wszyscy o tem [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 6 April to early June 1944
Strona 33
Dzisiaj zakusów na ludzi już nie ma, z czego jesteśmy bardzo zadowoleni. Wracając do wartości oddziału jako ludzi, to nie jest przechwalne powiedzenie, że jest najlepszy, bo istotnie tak jest, [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 6 kwietnia do początku czerwca 1944
Strona 34
W wykazie zestawienia specjalności widzimy, że oddział ten jest dobrze obsadzony w kierunku technicznym i gospodarczym. Szwadron jest oddziałem samodzielnym. Aparat gospodarczy ma olbrzymi, równa się on batalionowi [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 6 kwietnia do początku czerwca 1944
Strona 35
Zmiana miejsca postoju i wypadki w szwadronie. Zaraz po reorganizacji oddziału przyszły tajne rozkazy mobilizacyjne, uciążliwa praca szczególnie dla dowództw. Wyznaczono termin niespełna miesiąc. Wyposażenie oddziałów od najdrobniejszej [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - początek w czerwcu 1944
Strona 36
Pierwotny skład szwadronu nie był bardzo pomyślny, bo zajął się tem major Szajowski wyznaczony jako dca Szwadronu. Przy organizacji popełnił wiele błędów, dobierając ludzi na różne stanowiska nieodpowiednich, a podsuniętych [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 9 kwiecień 1944
Strona 37
Wielu oficerom nie odpowiadał przydział do różnych oddziałów, to też ci wyrażali żal z tego powodu. Mjr Szajowski specjalnie nie lubiąc por. Jędrzejowicza rozpoczął z nim dyskusję na temat oficerów [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - Od 9 do 11 kwietnia 1944
Strona 38
Mjr Szajowski nie poniósł żadnej konsekwencji ani kary za swój nieobliczalny wyskok, a raczej awansował po skandalicznym zachowaniu się. Oficerowie często wspominali ten wypadek twierdząc, że gdyby tak powiedział do [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 11 kwietnia do 10 maja 1944
Strona 39
Oddział posiadający przeszło 400 ludzi rozwiązano, stworzono nową jednostkę, a z resztą ludzi zwlekano załatwienie sprawy. Wiadomo było co prawda gdzie kto pójdzie, bo listy przygotowano, ale rozkazu odejścia [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 11 kwietnia do 10 maja 1944
Strona 40
Dnia 23 maja 1944 zmieniliśmy miejsce postoju. Cała dywizja została przeniesiona do York-Shire. Szwadron CKM. dostał kwatery w Menethorpe koło Malton -18 mil od York. Nowy rejon to mniejsze wyczekiwanie [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 23 maja 1944
Strona 41
Nie omieszkano przeprowadzić kilka dużych ćwiczeń w ramach brygad, dywizji i z dywizją francuską. Ćwiczenia były urządzone przez dowództwa polskie, jedno "Kartel" przez dowództwo angielskie. Inwazja na Francję. [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 6 czerwca 1944
Strona 42
Przydziały byłych oficerów Dawnego 1.Pułku Rozpoznawczego i Baonu Broni Wspierających Wypada wspomnieć jakie przydziały otrzymali oficerowie z naszego oddziału. Dow. 1. Pułku Rozp. i później Baonu Br. Wsp. został [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 6 kwietnia do początku czerwca 1944
Strona 43
Podporucznik Młynarz Karol do 9 Baonu Strzelców. Rotmistrz Lesser Teodor na dcę Parku Materiałowego Dywizji. Rotmistrz Rudnicki Janusz na stanowisko oficera technicznego 3 Brygady Strzelców. Por. Ryczkowski Władysław na oficera [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 6 kwietnia do początku czerwca 1944
Strona 44
Rejon wyszukiwania. Dnia 26 czerwca 1944 wyjechali pierwsi kwaterunkowi do nowego rejonu, ale z drogi zostali odwołani przez Dowództwo Angielskie. Następnie dnia 11 lipca ta sama partia wyjechała do [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 26 czerwca i 11 lipca 1944
Strona 45
Pogoda sprzyja- ćwiczeń nie ma żadnych, choć Brygada ma projekt urządzić ćwiczenia dla Baonów. Jesteśmy w trakcie wyszukiwania hasła do wymarszu. Stany w Dywizji pełne, sprzęt i wyposażenie pełne. Dywizja [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 11 lipca do 28 lipca 1944
Strona 46
W drodze do Francji. Dnia 28 lipca 1944 roku cała 3 Brygada dostała rozkaz przejścia do t.zw. "Marshelling Area"- miejsca oczekiwania na zaokrętowanie. Wcześniej o dwa dni wyjechały niektóre [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 28 lipca do 31 lipca 1944
Strona 47
Bez szmeru, cicho jak nocne duchy przepłynęliśmy cieśninę Dover- kanał La Manche. Jadąc dalej na zachód wzdłuż brzegów Anglii skręciliśmy na południu na wysokości Portsmouth. Dnia 1 sierpnia wieczorem ujrzeliśmy [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 31 lipca do 01 sierpnia 1944
Strona 48
W czasie ładowania, podróży i lądowania widzieliśmy jedno: Potęgę imperium Brytyjskiego, ogólnie mówiąc Alianckiego i dziecinną słabość Niemiec. Nie było na nasz konwój żadngo nalotu, żadnego zakłócenia z morza, a [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 2 sierpnia 1944 r.
Strona 49
Do wieczora lądowały nasze plutony ze sprzętem i ludźmi. Oddziały liczbowo (regulacja brytyjska) na wielki plac-łąkę koło miejscowości Sainte Croix sur Mer- skąd późnym wieczorem przeszliśmy do m. La Rosiere. [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 2 sierpnia 1944
Strona 50
Wszędzie grają maszyny, wszystko robi się z rozmachem amerykańskim. Bo też większość pracy wykonują maszyny różnych typów, kręci się stal nad naszymi głowami. Tak zwane "consolidation" Anglicy przeprowadzają z całą [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 2 sierpnia 1944
Strona 51
Rejon koncentracji I. Dywizji. Około 5 mil na północ od Bayeux nasza Dywizja stanęła w rejonie koncentracji. Minęły 3 dni od rozpoczęcia lądowania Dywizji a jeszcze nie wszystkie [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - Od 1 do 04 sierpnia 1944
Strona 52
Stosunek ludności francuskiej do Wojsk Alianckich. Z rozmów z cywilną ludnością można wywnioskować, że stosunek cywilnej ludności jest nie przychylny. Anglików nienawidzą, do Polaków odnoszą się obojętnie. Ludność stwierdza, [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - Od 1 do 07 sierpnia 1944
Strona 53
Mieszkanie, meble, żywność, pracę lekką, dobry zarobek. Robiono to z krzywdą pozostałej ludności, bo gdy młoda żona nie miała mieszkania usuwano mniej lojalnych Francuzów z ich własnych domów oddając nowym [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - Od 1 do 07 sierpnia 1944
Strona 54
Chodzą pogłoski ( nie potwierdzone jeszcze), że jedna Francuzka (podobno kochanka Niemca lub żona) zasztyletowała dwóch Polaków itd. itd. Pewnym jest, że ludność jest nieprzychylna dla Aliantów. Anglicy ze swej [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 1 to 7 August 1944
Strona 55
Chrzest bojowy I.Dyw. Panc. Dnia 8. sierpnia 1944 Dywizja weszła do walki. Dzień wcześniej zaangażowane zostały 10 P.S.K. jako Pułk Rozpoznawczy i 10 Pułk Dragonów. Byliśmy zaskoczeni bliskością Niemców [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 8 sierpień 1944
Strona 56
Dnia 9 VIII Walka o Bourguebus. Szczególnie dają się we znaki moździerze sprzężone npla., które masami zabijają i ranią naszych ludzi. Ginie w tym dniu szr. Sobieski Jan, ranni kpr. [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - Od 9 do 11 sierpnia 1944
Strona 57
Razem z 9 Baonem znajduje się na lewym skrzydle Dywizji. Na południowy-wschód od Soignolles ginie kpr. Zając. Szr Bodanowicki, st. Szr. Kotowski ciężko ranny. Pluton bije się świetnie. Często [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 11 sierpnia 1944
Strona 58
Nie jest to żaden odwód, bo znajduje się tuż przy linji bojowej. Moździerze i tu leją, bo tu znajdują się stanowiska artylerii. Uzupełniamy braki, ludzie jako tako wypoczęli i po [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 13 sierpnia 1944
Strona 59
Pozycje npla. bombardowane i ostrzeliwane przez lotnictwo i artylerię. W lesie Quesnay nieprzyjaciel mocno siedzi i nie można go stamtąd wykurzyć. Dnia 14. VIII. Lotnictwo wykonuje naloty bombowe na [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 14 sierpnia 1944
Strona 60
Nasza artyleria precyzyjnym ogniem wspiera natarcie piechoty na las Quesnay. Tegoż wieczora las zostaje zdobyty bez wystrzału, bo cały ten rejon to jedno rumowisko. Trupów moc, smród niesamowity. Las miał [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - Od 14 do 17 sierpnia 1944
Strona 61
Oddziały niemieckie wycofują się na wschód i południowy wschód. Dzień 18. sierpnia to dzień pościgu. Dywizja prze naprzód, a nawet zapędza się za daleko. Zajmuje Barou. Batalion 8+ pluton CKM.II. [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 18 sierpnia 1944
Strona 62
Dn. 19 sierpnia 1944. Ile jest prawdy między komunikatami radio-a rzeczywistością? Jeśli sytuacja na to pozwala słuchamy radia. Aparat przewoźny bateryjny przywieźliśmy z Anglii. I jakież niedorzeczności słyszymy! "Wczoraj [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 19 sierpnia 1944
Strona 63
Owszem cofa się, ale niezbyt szybko, zadając niesłychanie ciężkie straty korpusowi kanadyjskiemu. Front na naszym odcinku śmiało można powiedzieć jest nieustabilizowany. Nikt nie zna dokładnie sytuacji. Oddziały nasze pomieszane i [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 19 sierpnia 1944
Strona 64
Akcja od dn. 20. VIII.- 23.VIII.44 W dniu 20.VIII.- wykonujemy prawdziwy pościg za nieprzyjacielem. Pękła niemiecka obrona na południowy-wschód od Jort. Brygada piechoty i pancerna maszerują na piętach nieprzyjaciela. [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 20 do 21 sierpnia 1944
Strona 65
10 Pułk Dragonów i 10 strzelców konnych zajął w tym czasie Chambois- miasto na głównych arteriach 6 km na południowy wschód od Trun. Dowództwo niemieckie nakazało przebić się za wszelką [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 21 sierpnia 1944
Strona 66
Transporty zaopatrzeniowe wysyłane czterokrotnie zostały rozbite po drodze przez Niemców. Wielu ludzi niepotrzebnie zginęło. Dopiero podejście 4 Dywizji kanadyjskiej zlikwidowało ostatecznie opór Niemców[1]. Tych Kanadyjczyków, którzy dwa dni temu [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - Od 22 do 23 sierpnia 1944
Strona 67
Akcja bojowa Szwadronu C.K.M. Jak wyżej wspomniano Szwadron CKM. z reguły był rozparcelowany po batalionach piechoty dla wsparcia działalności batalionów- ściśle mówiąc kompanii w tych batalionach. Dowodzenie całym [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 8 do 22 sierpnia 1944
Strona 68
Pomimo tego odosobnienia, Dcy. poszczególnych plutonów stanęli na wysokości zadania. Często w warunkach bardzo ciężkich, nie orientując się w całości działań na odcinku swojego batalionu- wykonywali swe zadania z uporem [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 8 do 22 sierpnia 1944
Strona 69
Wtedy kiedy moździerze zostały przydzielone do baonu z powodu bliskości stanowisk npla, jak również nieznajomości sytuacji, mogły spełniać rolę plutonu strzelców, jak to miało miejsce na wzgórzu 262- "Maczuga". [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 8 do 22 sierpnia 1944
Strona 70
W odwodzie. Po zakończeniu działań dnia 22.VIII.-44 po zlikwidowaniu saka, w którym znalazło się około 80.000 Niemców i stosy trupów Dywizja odeszła do odwodu na zasłużony wypoczynek dla wylizania [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 23 sierpnia 1944
Strona 71
Dużo jest Rosjan, Kaumuków, Mongołów, Turkmenów, Kirgizów i Bóg wie jakich typów. Polaków się oddziela i pewnych po jakimś czasie przemundurowuje i przydziela do oddziałów. Muszą to być jednak [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - od 23 do 25 sierpnia 1944
Strona 72
Dca Brygady pułk. Wieroński odszedł do Londynu. Przed odejściem wydał rozkaz do Brygady, który załączam. Wódz naczelny po pierwszym okresie walk 1.Dyw.panc. wydał rozkaz do żołnierzy 1.Dywizji, który załączam. Przyjemnie [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - od 23 do 25 sierpnia 1944
Strona 73
Nowy etap walk. Po odpoczynku w Grand- Masnil. Dnia 30 sierpnia ruszamy na wschód. Po południu tego dnia stajemy w La Haye Malherbe 5 km na południe od Elbeuf [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 31 sierpnia 1944
Strona 74
Dnia 1. września osiągamy rejon Lambercourt o. 4 km na północny wschód od Abbeville po przeciwnej stronie Sommy. Mosty na tej rzece wysadzone. Piechota następnej nocy przeprawia się na łodziach [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - Od 1 do 06 września 1944
Strona 75
7 września 1944 maszerujemy dalej przez Belgię, wszędzie owacyjnie witani. Entuzjazm niesłychany, obrzucają nas kwiatami, dają owoce, piwo i wódkę. Dnia 8. września zdobywamy miasto Roulers po krwawych jednodniowych walkach. [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 7 do 10 września 1944
Strona 76
Dnia 11 września przybywamy do Gandawy (Gent) luzujemy dywizje angielskie, które zdobyły większą część miasta. Na północnej części walki trwają. Niemcy trzymają się twardo. Ostrzeliwują miasto z artylerii i ciężkich [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - Od 5 do 16 września 1944
Strona 77
Artyleria nasza i moździerze czynne cały czas. Spychamy Niemców dalej i dalej. Dużo dostaje się do niewoli, wielu w tem jest Polaków. Brygada piechoty nie cała, bo 9 Baon odszedł [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 17 września 1944
Strona 78
Walki nad kanałem Hulst. Po nieudanej akcji Dragonów linia frontu przebiegała wzdłuż kanału. Po jednej stronie byli Niemcy, po drugiej nasza Dywizja. Toczyło się „obstukiwanie miękkich punktów" w obronie [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - Od 17 do 19 września 1944
Strona 79
Po zakończeniu zadania Dywizja idzie na odpoczynek. Postój dla 3 Brygady wyznaczono rejon Axel. Szwadron CKM. stoi w samym Axel. Od 20-26 września "liżemy" rany i odpoczywamy. Tutaj Szwadron dostaje [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 20 do 29 września 1944
Strona 80
Kierunek naszego działania Ostman-Baarle. Najkrwawsze walki toczą się koło miasta Mexplas. Niemcy siedzą twardo. 30 wrześnie w tym mieście ginie szr. Krakus, ranni plut Górski, st. Szr. Gargas, szr Dachowski [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 30 września do 04 października 1944
Strona 81
Dnia 4 października zajmujemy Baarle-Nassau- miasteczko w Holandii. Po przeciwnej stronie mamy batalion S.S. Holendrów. Ci biją się dobrze. Szczególnie mocne cięgi dostaje 3 komp. 8 Baonu. Drugi pluton CKM. [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 4 października 1944
Strona 82
Walki w rejonie Alphen. Samo miasto zostało zajęte dość szybko. Natomiast łukiem od zachodu na północ i wschód Niemcy stawili niesłychanie twardy opór. Polska Dywizja, która wdarła się klinem [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 4 to 6 October 1944
Strona 83
Pierwszy pluton prawie zniszczony. Por. Janikowski ranny, jego zastępca ranny + około 18 ludzi. Luzujemy 1. pluton na linję bojową idzie pluton drugi pod dowództwem por. Błajdy. Ten w 10 [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 6 do 7 października 1944
Strona 84
Niemcy okopani w dobrych bunkrach siedzą twardo i nie można ich w żaden sposób wykurzyć. Po obu stronach czynne patrole. Bierzemy z takiego patrolu jeńców. Dnia 8.X ranni w godzinach [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 8 do 9 października 1944
Strona 85
Zmiany w oddziale i awanse. Jak zwykle na wojnie zmiany w oddziałach są chlebem powszednim. Wielu ludzi odchodzi, wielu przybywa. Inni awansują i dostają odznaczenia. Cieszą się tak długo, [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 7 października 1944
Strona 86
W dużym szpitalu w Antwerpii przeglądając listy pacjentów co drugie nazwisko jest polskie. Polska Dywizja ma miano najlepszej Dywizji. Wszyscy odnoszą się do nas z respektem i podziwem. Jesteśmy dumni [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 7 do 27 października 1944
Strona 87
Brytanii a tu jak nie, tak nie. Urlop przydałby się także tym, którzy nie mają żon, ale są "zaawansowani" w Anglii, a tacy są prawie wszyscy. Bo kto by nie [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 7 do 27 października 1944
Strona 88
Walki obronne w Alphen Walki w rejonie Alphen trwały dość długo, choć Niemcy nie mieli specjalnie dogodnej linji obronnej. Dlaczego trzymali się tak twardo, trudno jest powiedzieć ze strony [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - Od 5 do 27 października 1944
Strona 89
Niemcy używali moździerzy ciężkich i lżejszych, artylerii wszelkiego kalibru, łącznie z S.P. pancerną cal. 88mm, która mocno dawała się we znaki, strzelając torem płaskim przez domy, demoralizując i trzymając stale [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - Od 5 do 27 października 1944
Strona 90
Najgorzej było w czasie luzowania oddziału, kiedy broń ciężką trzeba było wyciągać ze stanowisk a na to miejsce sprowadzać plutony luzujące. Wtedy Szwaby otwierali piekielny ogień. Po tych trzech tygodniach [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - Od 5 do 27 października 1944
Strona 91
Momentem przełomowym w walkach w południowej Holandii t.zw. Brabancji jest złamanie oporu nieprzyjaciela w Alphen. Walki tutaj trwają od 4 października do 27 października. Są to walki pozycyjne, urozmaicone wypadami [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - Od 5 do 27 października 1944
Strona 92
Poza tem pozycje w Alphen tak nasze jak nieprzyjaciela, są obłożone minami, różnego rodzaju pułapkami. Chronią one przed intruzami i nocnymi napadami, alarmując czuwających, ale wyrządzają dużo strat w czasie [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - Od 27 do 29 października 1944
Strona 93
W tym dniu Oddziały nasze dochodzą do przedmieść Bredy. Walki trwają w Ginneken. Niemcy wycofują się za kanały. W dniu 30 października Breda została zdobyta przez 1. Dywizję [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 30 października 1944
Strona 94
Walki na kierunku Breda-Moerdyk. Po wycofaniu się z Bredy- Niemcy postanowili się bronić za kanałem Mark, postępujące za nim oddziały polskie zatrzymały się po drugiej stronie kanału. Ze strony [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 31 października 1944
Strona 95
Przeprowadzony szwadron czołgów z jednego z Pułków Pancernych doznaje kolosalnych strat w sprzęcie, a gdy okazało się że przyczółka nie da się utrzymać, sprzęt cały został zniszczony przez własne załogi. [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 1 listopad 1944
Strona 96
Forsowanie kanału Mark i wycofanie się z powrotem było w punkcie 898421 na mapach używanych przez oddziały. Dowództwo nasze zrezygnowało z ponownego forsowania i przesunęło całą operację więcej na północ. [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 2 do 4 listopada 1944
Strona 97
Ta część Holandii jest równa i nizinna. Poprzerzynana licznymi kanałami o różnej szerokości utrudnia w wysokim stopniu posuwanie się piechoty, a wprost uniemożliwia użycie broni pancernej. Na domiar złego całe [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 5 do 6 listopada 1944
Strona 98
Doznajemy wsparcia lotniczego, które niemiłosiernie praży bombami rakietowymi. Nasze Spitfire'a i Tajfuny- zachowują się rzeczywiście jak tajfuny. Moerdyk jest dobrze broniony i nieźle ufortyfikowany. Bunkry betonowe bronią przed ogniem artylerii. [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 7 listopada 1944
Strona 99
Często spełniały zadania nienależne tej broni. Dnia 8 listopada cały szwadron zbiera się na odpoczynek w m. Breda. Stacjonuje na targowisku koło rzeźni miejskiej. Ludzie mieszkają po prywatnych domach. Szwadron [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 8 listopada 1944
Strona 100
Postój w m. Breda. Jak wyżej wspomniano dnia 8 listopada po zakończeniu działań na Moerdyk i po wyrzuceniu Niemców na drugą stronę Mozy na odcinku Dywizji, wiele oddziałów Dywizji [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 8 listopada do 20 grudnia 1944
Strona 101
Holenderki od razu polubiły swoich oswobodzicieli. A ponieważ nasi chłopcy mają dobre serca i każdy coś tam do domu przyniósł, więc stosunki z ludnością układały się bardzo pomyślnie. Trzeba [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 8 listopada do 20 grudnia 1944
Strona 102
Dnia 21. Grudnia 3 Brygada Strzelców została przesunięta z Bredy na północny-wschód do Coppelshever celem dalszego czyszczenia terenu z Niemców i usuwania ich za Mozę. Szwadron otrzymuje samodzielny odcinek [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 21 listopada 1944 do 10 stycznia 1945
Strona 103
Dopiero po dłuższym czasie ciągłych wypadów po użyciu wsparcia lotniczego i długotrwałych bombardowaniach udało się zlikwidować przyczółek niemiecki. Likwidacja Niemców na tej "wyspie" trwała w okresie naszej ofensywy [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 21 listopada 1944 do 10 stycznia 1945
Strona 104
Zdarzało się, że gdy kierowca był ranny nie miał kto prowadzić pojazdu. To samo było i w innych oddziałach. Wytyczne z Dowództwa 3 Brygady nakazywały podszkolenia ludzi pod względem [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 16 stycznia 1945 do 26 lutego 1945
Strona 105
Charakterystyka oddziału i jego wartość. Szwadron CKM. wyszedł na wojnę w pełnym stanie ludzi, sprzętu i uzbrojenia. Posiadał etatowe 1.uzupełnienie w sumie dwóch oficerów +21 szeregowych. Uzupełnienie to znalazło [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 8 sierpnia 1944 do 10 stycznia 1945
Strona 106
Wszyscy „starzyâ€, tzn. ludzie którzy wyszli na wojnę byli żołnierzami ideowymi, dobrze wyszkolonymi o wielkim poczuciu spełnienia obowiązku, zżyci z kolegami i dowódcami. Ci też najbardziej się kruszyli, ginąc lub [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 8 sierpnia 1944 do 10 stycznia 1945
Strona 107
Stwarzało to różnorakie nieporozumienia i rozgoryczenia ze strony starych weteranów. Doszło do tego, że Dcy plutonów prosili o zabranie tychże, gdyż jak twierdzili „ci tylko demoralizują i osłabiają ducha [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 8 sierpnia 1944 do 10 stycznia 1945
Strona 108
Za mało było czasu, choć jak mówi przysłowie, „lata wojny liczy się podwójnieâ€. Na tę samą chorobę cierpiał każdy oddział Dywizji. Szczególnie bataliony piechoty i Dragoni, które to oddziały [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 8 sierpnia 1944 do 10 stycznia 1945
Strona 109
Dowódca rotmistrz Kochanowski Marian(późniejszy major) nie umiał się postawić i wymóc na dowódcach odpowiedniego używania jego oddziału. Niezadowolenie było olbrzymie szczególnie u dców plutonów, którzy prosili o raport u Dcy [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 8 sierpnia 1944 do 10 stycznia 1945
Strona 110
Tyle o stanie faktycznego użycia Szwadronu i jego dowodzeniu ze szczebla Dcy Szwadronu. Ze stroną taktycznego użycia łączy się dyslokacja w terenie, a co za tem idzie sposób zaopatrzenia oddziału [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 8 sierpnia 1944 do 10 stycznia 1945
Strona 111
Często jednak trzeba było dowieźć żywność na linję, bo nie zawsze pluton mógł posłać własny środek po zaopatrzenie. Mimo tych trudności jakoś plutony były zaopatrzone i nie było rażących niedomagań. [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 8 sierpnia 1944 do 10 stycznia 1945
Strona 112
Nie był to jednak system a zaradzenie „jakośâ€ złu! Rzadko plutony były zaopatrzone przez oddziały na korzyść których działały. Nie chętnie jednak to robiono tak ze strony Batalionów, [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 8 sierpnia 1944 do 10 stycznia 1945
Strona 113
4. Trudny w zaopatrzeniu mimo posiadania szerokiego aparatu gospodarczego. 5. Wszystkiego tego można by uniknąć stwarzając przy Batalionach w kompaniach po plutonie CKM., a przy Dowództwie Brygady w Kompanii Dowodzenia [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 8 sierpnia 1944 do 10 stycznia 1945
Strona 114
Dzielony szablonowo między Bataliony czy trzeba czy nie trzeba stracił swoją wartość, jako broń wyparcia o dużej sile ognia i dużych możliwościach poruszania się. Możemy stwierdzić, że gdyby używano go [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 8 sierpnia 1944 do 10 stycznia 1945
Strona 115
Działania „dozorujące†nad Mozą i ujściem Skaldy. Po zlikwidowaniu Niemców na Capelshever Samodzielny Szwadron CKM wrócił do m. Breda na stare kwatery. Przez pewien okres czasu nie był używany w [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 11 stycznia do marca 1945
Strona 116
Tam służba była cięższa, bo sam dojazd na wyspę był dość nieprzyjemny, jak również dostawa żywności była utrudniona ze względu na burzliwe morze. Działania te raczej miały charakter rozrywki [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 11 stycznia do 26 kwietnia 1945
Strona 117
Holendrzy wcale się tam nie przejęli, wręcz przeciwnie zaczęli organizować nowy szpital dla tych mających przyjść na świat małych Polaków. Wielu się pożeniło i są szczęśliwi. Wielu na pewno osiądzie [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 11 stycznia do 26 kwietnia 1945
Strona 118
Nie ma mowy o ciastku. Cała Holandia została zrabowana i ogołocona doszczętnie przez Niemców. Wojsko miało swoją YMCA z kantyną, gdzie żołnierz mógł wszystko dostać za wyjątkiem alkoholu. Dla oficerów [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 11 stycznia do 26 kwietnia 1945
Strona 119
Warunki w jakich się znalazł były wyśmienite, a na tle nędzy i głodu ludności wśród której się znalazł, mógł istotnie być wdzięczny opatrzności, że go umieściła w szeregach armii. Wypada [...]
Kazimierz Duda - Kroniki wojenne - 11 stycznia do 26 kwietnia 1945